Kerk in vakantietijd – Kroatië
Door Evert Everts | 18 november 2018
Vakantie, dat is even afstand nemen. Als je de kans hebt, ook van het plaatselijke kerkelijke leven. Voor een dominee is dat heel gezond. Voor een ander gemeentelid waarschijnlijk ook.
Tegelijk blijf je deel van het lichaam van Christus. Zelf ervaar ik keer op keer de meerwaarde om daar ook in vakantietijd vorm aan te geven. Dat kan door een opbouwende conferentie te bezoeken, zoals New Wine, of te kamperen op de Betteld. Of door de kerk te bezoeken waar je op vakantie bent. Daar kijk ik steeds weer naar uit. Want het geeft nogal eens de meest verrassende ervaringen en kostbare herinneringen aan een vakantie.
Zo was het ook dit jaar. We waren in Kroatië. In Krk, waar we de eerste week kampeerden, zagen we enkele oude kerkgebouwen, vooral Rooms-katholiek. Ze zagen er mooi uit, van buiten, maar vooral van binnen. Maar op de vraag of er ook mensen samen kwamen in een dienst, kregen we als antwoord meestal een vragend gezicht en verder weinig informatie. We vroegen ons werkelijk af: gaan hier wel mensen naar de kerk?
Toch vonden we wel een aankondiging van diensten (missen) in de kerk in het centrum. We gingen er heen met de gedachte: er zal vast een handjevol mensen zijn, en dan is het goed om met hen samen te zijn in de dienst van God. Tot onze verrassing kwamen we in een kerk die volstroomde met kerkvolk.
Ik zei tegen Rina: het lijkt wel alsof we in de Kroatische versie van de 3G-kerk zijn aangeland…
Vanwaar dat gevoel? Voor de duidelijkheid: het was een Rooms-Katholieke kerk. Dat kon je in de kerk ook wel zien, aan het interieur, en in veel onderdelen van de liturgie. De neiging kan dan opkomen om vooral te letten op de verschillen, en daarbij de gedachten te richten op wat eraan mankeert. Maar zo wilde ik daar niet zitten. Want het kan je dan zomaar ontgaan wat ervoor positiefs te zien en te beleven is.
Ik was verbaasd over de mensen die er samen kwamen. Je kunt in Europa op veel plekken op vakantie zijn, een kerk bezoeken, en daar enkel een paar handen vol ouderen tegenkomen. En een paar kinderen, die dan tot het gezin van de predikant behoren. Daar in Krk was het totaal anders. Het kerkvolk bestond uit ouderen, jongeren en kinderen. Het gebouw was te klein om iedereen een zitplaats te verschaffen.
De dienst van ongeveer een uur was vol afwisseling. De preek was kort, en het Avondmaal werd op hun manier gevierd. De kinderen bleven in de dienst en werden er actief bij betrokken. Kinderen zongen met orgel en gitaar en er was samenzang. Ook al konden we de teksten niet letterlijk verstaan, we herkenden regelmatig de melodie van liederen die wij ook zingen. Het was te merken: het draait hier om dezelfde boodschap, die van God de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Deze dienst in de kerk van Krk gaf onze eerste vakantieweek in Kroatië een bijzondere glans.
Het tweede weekend zijn we in het binnenland van Istrië. We hebben een standplaats op een klein ressort, in een mooie omgeving. Na enig informatie inwinnen vernemen we dat in een naburig dorp, Škropeti, op zondag een dienst gehouden wordt. Daar treffen we een modern gebouwde kleine Rooms-katholieke kerk. De ramen bevatten prachtige gekleurde schilderingen. Als we aankomen zijn we in gezelschap van veel mensen, jong en oud. De liturgie past bij de uitstraling: minder hoog-liturgisch dan in Krk, op het podium een oudere pastoor met een enkele jonge misdienaar. Er is geen koor, maar meer samenzang door de gemeente.
Voordat we op vakantie gingen, hebben we wel even gezocht naar kerken van ‘onze eigen richting’ die we zouden kunnen bezoeken. Ze bevonden zich niet op redelijk afstand van de plek van onze vakantie. Dan bekruipt je al gauw de vraag: is Kroatië geen zendingsgebied? Zou er op deze plaats ruimte zijn om een kerk te planten?
Los van het feit dat er natuurlijk heel wat komt kijken om zo’n project op te starten, kwam een andere gedachte steeds sterker naar boven: hier is al een kerk van Christus. Daar mag je nooit aan voorbij gaan als je nadenkt over kerkplanting. Het is juist een heel belangrijk kerkelijk principe om aan te sluiten bij wat er is, dat is: wat God er al begonnen is en nog in stand houdt. Om dat verder te helpen en te versterken.
In de Rooms-katholieke kerken in Krk en Škropeti hebben we iets van de kerk van Christus ervaren. Aan het einde van de dienst werd steeds de Eucharistie gevierd. Steeds sterker kwam de gedachte naar voren hoe daarin – ondanks alle verschillen – toch iets van het Heilig Avondmaal zichtbaar wordt. Zou het dan vreemd zijn om er ook aan deel te nemen?
In die laatste dagen van juli las ik op Facebook een bericht van Ad de Boer, compleet met foto: Indringende Avondmaalsviering met duizenden christenen op de New Wine Zomerconferentie: … tot een volkomen verzoening voor al onze zonden.
Ik begreep best de vraag in een reactie onder deze post, van (prof.dr.) E.A. de Boer: Weerspreekt zon viering niet juist het thema van de conferentie? Voor wie het niet weet, het thema was dit jaar Proef het Koninkrijk, met nadruk op de betekenis van de eigen plaatselijke gemeente.
Ad de Boer reageerde als volgt op de vraag van de prof. “Waarom? Je kunt volle nadruk leggen op het aanwakkeren van het besef dat de plaatselijke gemeente proeftuin en voorpost van Gods Koninkrijk is en dat Gods Geest dat in en door de gemeente zichtbaar wil maken en tegelijk de eenheid belijden die God in Christus geeft dwars door de kerken en gemeenten heen en dat zichtbaar zien worden in de viering van het Avondmaal. We vieren met onze broers en zussen in de plaatselijke gemeente de maaltijd van onze Heer en daarnaast een enkele maal in het grotere verband van deze conferentie: voor mij een voorafschaduwing van de grote schare die niemand tellen kan.”
Dit antwoord zette mij aan het denken. Is dit geen vooruit grijpen op de toekomst? Maar vervolgens: is het niet altijd vooruit grijpen op de toekomst, als we het Heilig Avondmaal vieren?
Ik vier hier het Heilig Avondmaal,
in een gemeente die niet volmaakt is, nog lang niet zelfs,
met mensen die ik niet allemaal erg goed ken;
met mensen die ik wel ken, maar niet genoeg lief heb,
als iemand die de genade van God in Christus nodig heeft,
als iemand die nog niet is waar God hem wil hebben,
in vertrouwen, dat Hij het goed zal maken;
en dat ik samen met al die anderen
thuis mag zijn bij Hem.
Even proeven, wat eens volmaakt zal zijn.
Rubrieken: Nieuwsbrieven |
Reacties afgesloten.
